O Senado é, segundo a definición da propia Constitución Española, a Cámara de representación territorial.
Entre as súas funcións encóntrase a intervención na aprobación das leis e na autorización para concluír tratados internacionais, a aprobación dos Orzamentos Xerais do Estado, o control político ao Goberno, así como a información e o estudo e investigación en cuestións de interese xeral.
Á diferenza do que ocorre no Congreso, o seu número é fixo. Pode variar á alza ou á baixa ao cambiar o número de habitantes das distintas Comunidades Autónomas.
A variación do número de senadores e senadoras prodúcese ao principio de cada Lexislatura (tras a celebración de eleccións xerais) e tómase como referencia o censo de poboación publicado o 1 de xaneiro do ano no que se celebran as eleccións.
Durante a XIV Lexislatura, o número de senadores e senadoras foi de 265, dos cales 208 son electos e electas e 57 de designación propia das Asembleas Lexislativas das Comunidades Autónomas.
Para a vindeira Lexislatura, o número de senadores e senadoras será de 266. A Comunidade Valenciana aumenta un Senador con respecto á anterior lexislatura.
O Senado conta, atendendo á súa procedencia, con dous tipos de senadores ou senadoras
Os 208 elixidos por sufraxio universal, libre, igual directo e secreto da seguinte maneira:
Estes 208 senadores e senadoras serán os que elixamos o vindeiro 23 de xullo.
A diferenza do Congreso, no que se vota un partido mediante listas pechadas, no Senado vótase á persoa, ao candidato ou candidata, elixindo 3, 2 ou 1 (sempre un menos dos que lle corresponden a cada circunscrición) de entre os que figuren na papeleta única que hai para o Senado e que o votante atopará no seu Local Electoral.
Pero ademais, existe outro grupo de senadores e senadoras (na última lexislatura, 57), elixidos polas Asembleas Lexislativas das Comunidades Autónomas: 1 pola Comunidade autónoma, e outro máis por cada millón de habitantes do seu respectivo territorio.